De doos van Pandora en de naaidoos van het Spaanse antiterrorisme*
De ochtend van dinsdag 16 december heeft ons verrast met een golf aan huiszoekingen en arrestaties.. Heeft ons verrast? We gaan niet liegen. Laten we opnieuw beginnen. De ochtend van dinsdag 16 december heeft ons NIET verrast. De autonome Catalaanse politie, de Mossos d’Esquadra, en de Guardia Civil en rechterlijke machten van de Audiencia Nacional** bestormden meer dan tien woningen en een aantal anarchistische ruimtes in Barcelona, Sabadell, Manresa en Madrid, met huiszoekingen, arrestaties, inbeslagname van propaganda- en informatiemateriaal, om bovendien van de gelegenheid gebruik te maken om ook, met het volledige Mobiele Eenheid team van de Mossos d’Esquadra, Kasa de la Muntanya binnen te dringen en te plunderen, een gekraakte plek die al 25 jaar bestaat.
Volgens de media, die zoals altijd haar rol als politiewoordvoerder aan het bewijzen is, is het doel van deze arrestaties het ontwrichten van “een criminele organisatie met terroristische doelen en een gewelddadig anarchistisch karakter”. Alhoewel het nogal makkelijk lijkt om een afgezaagde uitdrukking nogmaals te herhalen, gaan we het toch doen: de enige criminele organisatie die mensen terroriseert met haar gewelddadig karakter is de Staat en haar tentakels: de media, het juridische apparaat, haar repressieve korpsen en haar politici, tot welk spectrum ze dan ook behoren.
Waarom heeft het repressieve optreden ons niet verrast? Omdat we haar verwachtten.
Het gaat er niet om voor orakels te spelen of iets dergelijks, maar om tussen te regels te kunnen lezen, en soms op een letterlijke manier, de gebeurtenissen. Zoals het vorig jaar gebeurde met de arrestatie van andere kameraden, sinds lange tijd zijn ze bezig om golven zoals die van dinsdag te orkestreren tegen libertaire en antiautoritaire milieus, en hoewel de verschillende razzia’s niet zo groot waren laten ze wel een vooruitzicht van soortgelijke situaties zien.
Operatie “op z’n Italiaans”
Sinds een paar decennia maakt het anarchistische milieu in buurland Italië om de zoveel tijd, en in de laatste jaren met steeds meer regelmatigheid, macro-operaties mee die lijken op die van dinsdag. Niet alleen door het formaat van de spontane razzia’s en huiszoekingen in verschillende huizen, ook door het gebruik van namen die makkelijk te onthouden zijn en met een zekere zwarte humor bedacht, zoals in deze operatie, Pandora genoemd omdat deze zaak, zoals de media haar rechterlijke bronnen napraat, “een doos was die zich, door de vele momenten van schrik die we ervan gekregen hebben, niet liet openen”. Met “vele momenten van schrik” refereren ze aan diverse acties die de afgelopen jaren plaatsvonden over het gehele territorium van de Spaanse Staat. Om terug te komen op de Italiaanse operaties, men hoeft zich maar een aantal namen die de afgelopen jaren de revue passeerden te herinneren, zoals Operatie Thor, wiens naam zinspeelt op de beschuldiging van een serie van aanvallen met hamers op geldautomaten en andere kantoren; Operatie Ixodidae, die refereert aan de technische naam van de familie van teken, zoals de fascisten de communisten en anarchisten noemden; en anderen zoals Ardire, Cervantes, Nottetempo, et cetera.
Behalve de procedure en de namenlijst is een factor die ons veel doet denken aan het buurland de rol van de media, die ons ook geholpen heeft te zien wat er komen ging. Sinds ongeveer drie jaar of misschien zelfs iets langer, is de Spaanse media een campagne begonnen om het terrein zo voor te bereiden, dat operaties zoals deze niet alleen mogelijk zijn maar ook voorspelbaar. Het brandmerken van milieus, en zelfs soms ruimtes of personen met naam en toenaam, collectieven, et cetera, het construeren van een vrij bizarre karikatuur van een interne vijand, is inderdaad sinds decennia gebruikelijk, alhoewel het de afgelopen jaren om een bijzonder specifiek karakter ging; de “gewelddadige anarchist”, de “insurrectionalist”, de “tegen-het-systeem [antisistema] die infiltreert in sociale bewegingen”, et cetera.
Het Chileense fiasco
Het jaar 2010 was een glorieus jaar voor de Chileense Staat. Naast het feit dat de zakenman en vierde rijkste persoon van het land, Sebastián Piñera, tot president gekozen werd, orkestreerde het een politie-, media- en juridische operatie tegen het antiautoritaire milieu met als resultaat meer dan een dozijn huiszoekingen en arrestaties, bekend als Operatie Salamandra en in de volksmond “Caso bombas”, omdat ze gebaseerd was op het onderzoek naar een serie aanslagen met explosieven die plaatsvond in de jaren ervoor, en middels de politiebeeldvorming de creatie van een hiërarchische macrostructuur van een verondersteld netwerk dat verantwoordelijk was voor al deze ontploffingen: een circus dat niet alleen de reputatie van de Staat verzwakte, afgezien van het feit dat het haar belachelijk maakte, maar dat ook de lompheid van de onderzoeksprocedure aan het licht bracht, zoals de vervalsing van bewijzen, chantage of onder druk zetten om informanten of “berouwvollen” te verkrijgen, het toeval, et cetera. Het proces eindigde met de vrijspraak van alle aangeklaagden en een wraaklust van de Chileense Staat tegenover het milieu en de personen die in de gaten gehouden werden.
Een jaar na het einde van de “Caso bombas” klucht werken de Spaanse en Chileense ministeries, rechters en smerissen gezamenlijk aan een nieuwe zaak, ditmaal aan deze kant van de oceaan. Mónica Caballero en Francisco Solar, allebei ex-verdachten in de “Caso bombas” zaak, worden opgepakt in Barcelona, waar ze op dat moment wonen, samen met drie andere personen die later buiten de zaak gelaten worden, op verdenking van plaatsing van een explosief bij de Basílica del Pilar del Zaragoza, het plannen van een soortgelijke actie en het behoren tot een veronderstelde terroristische organisatie. Deze kameraden bevinden zich op dit moment in voorlopige hechtenis in afwachting van een rechtszaak waarvan we niet weten wanneer die zal plaatsvinden, en ook weten we niet of hun proces zal veranderen door deze nieuwe repressieve golf.
De situatie is min of meer bekend bij iedereen en als we van een ding zeker zijn is dat de recente arrestaties dienen om vorm te geven aan een zaak die op zichzelf geen stand zou houden.
Toeval?
Een paar uur voor de arrestaties van dinsdag liet de Spaanse overheid via haar media weten dat de “ministeries van Binnenlandse Zaken van Spanje en Chili een nieuwe fase van versterkte samenwerking openen in de strijd tegen het anarchistische terrorisme”. Afgelopen maandag 15 december ontmoette de Spaanse minister van Binnenlandse Zaken, Jorge Fernández Díaz, in Chili de vicepresident alsook Chileense minister van Binnenlandse Zaken Rodrigo Peñailillo in het La Moneda paleis, de regeringszetel in Santiago de Chile. “In de strijd tegen het terrorisme, zal Chili in Spanje een solide bondgenoot vinden”, schiep de Spanjaard op, terwijl hij gedecoreerd werd met het Grootkruis in de Orde van Verdienste van Chili, “de grootste onderscheiding van het land in de civiele verdienste” aldus de media, een trofee die de Chileense Staat in dit geval gaf voor het politiewerk en als beloning voor de arrestaties van de kameraden Mónica en Francisco vorig jaar.
Behalve lof en beloningen, verkocht de zakenman Fernández een beetje van het zijne: politiële en juridische training, verschillend repressief materiaal, et cetera.
En wat er komen gaat…
Wat is de volgende repressieve stap? Wij weten het niet. Op dit moment is er weinig bekend over hoe het gaat met onze kameraden, waarvan ze precies beschuldigd worden, aan welke repressieve middelen ze onderworpen worden, of ze in voorlopige hechtenis zitten of niet, et cetera.
Wat zeker is is dat deze operatie geen opzichzelfstaand feit is, maar een schakel meer in een ketting. Een repressieve ketting die op momenten wreed is en op andere subtiel, waarin sinds de nieuwe wetten (men hoeft maar aan de recente Mordaza wet te denken***) verschillende dingen opgenomen zijn; de jacht op mensen zonder papieren door middel van steeds grotere racistische razzia’s, de politiewreedheid, tot aan het streven de miserie te beheren en de repressie te administreren, wat, alles welbeschouwd, is wat de Staat doet, met een pseudo-links (met Podemos**** in gedachten) dat steeds meer en duidelijker een parodie van zichzelf wordt. Ontruimingen, afranselingen, fascisme, juridische en strafrechtelijke verharding van elke soort, nationalistische en sociaaldemocratische luchtspiegelingen, is wat het heden ons zal brengen. Er hoeft niet op iets ergers gewacht te worden, het ergste is nooit weggegaan.
Het scala aan mogelijkheden van het Spaanse antiterrorisme is een naaidoos waarin alles past. Ze bevindt zich daar, in het zicht, om ons eraan te herinneren dat strijden terrorisme is voor de Staat. Ze functioneert als een vogelverschrikker. Laten we ons bang maken?
De Staat en haar dienaren zeggen de doos van Pandora geopend te hebben. In de Griekse mythologie is Pandora het equivalent van de Bijbelse Eva. Met de karakteristieke misogynie van beide mythologieën, opent Pandora haar doos op dezelfde manier als Eva haar appel eet, en bevrijdt al het kwaad dat zich daar bevindt.
Wij zijn in staat om onze eigen vertelling te creëren en hun klotemythologie te laten voor wat het is. Onze geschiedenis is anders. De “doos” die deze repressieve operatie geopend heeft spoort ons aan te handelen, op onze hoede te zijn, oplettend te zijn wat betreft de volgende stappen van hun kant. Het doet ons steeds opnieuw eraan denken welke de wereld is die we willen, en wat de afstand ervan is tot deze wereld. Ze brengt ons ertoe de urgentie van het handelen te zien, van het vooruit gaan.
De opgesloten kameraden maken deel uit van verschillende projecten, ruimtes, collectieven, et cetera, en het is bijzonder belangrijk dat deze niet in verval raken, dat de ruïne (in iedere zin) waartoe dit soort situaties leiden geen onmacht en een gevoel van verlamming doet ontstaan.
We zeggen altijd dat “de beste solidariteit doorgaan met de strijd is”. Goed, maar wat betekent dit in de praktijk? Ook herhalen we in koor dat “wanneer je aan een van ons komt, je aan ons allemaal komt”. Dit is duidelijk geworden uit de reacties en protesten die plaatsvonden op verschillende plekken, net zoals de onvoorwaardelijke warmte van de kameraden die buiten zijn.
Van één ding kunnen we zeker zijn, en dat is dat de opgesloten kameraden deze warmte kunnen voelen, die door de tralies en het isolement heengaat, omdat het dezelfde warmte is die zij op andere momenten ook wisten te geven.
Meer informatie: solidaridadylucha@riseup.net
* “Cajón de sastre” is een naaidoos en betekent tegelijkertijd “warboel”.
** “Audiencia Nacional” is een centrale rechtbank in Spanje, die belast is met de vervolging van zware misdaden, vooral met terrorisme.
*** De “Burgerlijke Veiligheidswet”, de zogenaamde “Ley Mordaza” (“Knevelwet”) werd op 29 november 2013 door Fernández Díaz ingevoerd, en houdt verschillende beperkingen van de vrijheid van vereniging en uitbreiding van politiebevoegdheden in.
**** Podemos is een politieke burgerrechtenpartij die zich uit de Occupy beweging ontwikkelde, en meedeed aan de Spaanse verkiezingen, en een “wedergeboorte van de democratie” nastreeft.